اعتیاد و معضلات حاصله از ان و راهکارهای مقابله با ان:اعتیاد را نوعی بیماری روانی تکرار شونده می دانند که فرد معتاد علی رغم تمام عوارض مصرف داروی مخدر ، آن را ابتیاع و بدون اراده مصرف می کند .در اینکه آیا باید اعتیاد را یک بیماری دانست یا یک جرم و به تبع آن ،فرد معتاد را بیمار تلقی کرد یا مجرم ، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد .در هر حال ، ذکر این نکته ضروری است که با این تعریف از اعتیاد ، بسیاری از رفتارهای افراد طبیعی بشر نیز که در آنها تکرار وجود دارد ، به عنوان اعتیاد و در ذیل همین عنوان طبقه بندی شده اند . برخی محققان معتقدند که اعتیاد یک واژه حقوقی است و در علوم پزشکی نباید از این واژه استفاده کردو به جای آن واژه وابستگی ووابستگی داروئی را پیشنهاد کرده اند . امروزه شاهد تجزیه و تحلیل های متفاوتی از معضل اعتیاد جوانان به موادمخدر و مشکلاتی که برای خود – خانواده- و اجتماع ایجاد کرده و می کنندهستیم و این معضل متاسفانه دامنگیر خیلی از کشورها و شایدبهتربگوییم دامنگیر کل جوامع انسانی شده است و کشور ما هم به لحاظ موقعیتی خاصی که دارد ودر همسایگی کشور افغانستان که از مهمترین تولید کنندگان تریاک در دنیااست مستثنی از این قضیه نیست و به لحاظ اینکه در مسیر انتقال این ماده مخدره به سایر کشورها از جمله کشورهای اروپایی قرار دارد مقداری از ان درمسیر انتقال توسط سوداگران مرگ در داخل کشور توزیع و مورد استفاده قرارمی گیرد .با کمال تاسف باید بدانیم که مواد مخدر در حال حاضر از شکل سنتی خود خارج شده و به شکل صنعتی در امده مانند کراک- هرویین-شیشه و غیره که از دوخاصیت بارز برخوردارند 1- ارزان بودن وسهل الوصول بودن انها به عنوان مثال کراک هر گرم ۶ هزار و شیشه هر گرم ۱۰ هزار تومان معامله میشود 2-مخرب و سریع الاثر بودن انها به نحوی که بیان شده فقط یک بار امتحان کردن هرویین برای اعتیاد و وابستگی شخص کافی است

سن اعتیاد: متاسفانه شاهد هستیم که بیشتر معتادین به مواد مخدر امروزه درسنین 17 تا 25 سال قرار دارند
و با توجه به اینکه مقدمه روی اوردن جوانان به اعتیاد ابتدا از سیگارکشیدن شروع می شود بیشتر این معتادین از سن 10 تا 25 سالگی اقدام به کشیدن سیگار نموده اند.

طبقات اجتماعی در گیر اعتیاد : با نگاهی که به امارهای به دست امده ملاحظه می کنیم که متاسفانه فقیر و غنی و با سواد و بی سواد بعضا به نوعی در دام این بلای خانمان سوز گرفتار شده اندعواملی که باعث می گردد که جوانان ما بیشتر به اعتیاد روی بیاورند :بیکاری، فقر، پدر و مادر (خانواده)، دوستان و محیطی که در آن زندگی میکنند و عوامل دیگری از قبیل نارضایتی از وضع موجود، تبعیض و ناسازگاریها، اختلافات خانوادگی، فقدان مسئولیت بعضی از خانواده ها درباره جوانان،انتقام و تمایل به ناراحت کردن خانواده، عدم پایبندی به مسایل اخلاقی وتربیتی، فقر فرهنگی، مهاجرت، اختلاف طبقاتی، آوارگی، تنبیهات خشن اولیاءو مربیان، نداشتن امید به زندگی و آینده بهتر، فرار از خانه در بروزاعتیاد در میان جوانان نقش اساسی داشته و دارد.رابطه اعتیاد با سایر جرائم: با توجه به برسیهایی که به عمل امده است :در حال حاضر اعتیاد عامل ۴۰ درصد سرقت ها، ۵۵ درصد طلاق ها، ۶۵ درصد کودک آزاری و همسرآزاری، و بیش از ۷۰ درصد مبتلایان به ایدز، درصد بالایی ازخودکشی و دیگرکشی، خشونت، فحشا و همچنین ۶۵ درصد بزهکاری کودکان و ۳۰درصد کودک آزادی بنابر تحقیقات صورت گرفته در خانواده هایی روی می دهد که طلاق به علت اعتیاد یکی از والدین است.

مقررات قانونی در ارتباط با اعتیاد :

امروزه بیشتر جامعه شناسان وروانشناسان جنایی به فرد معتاد بیشتر به عنوان یک بیمار نگاه می کنندتا یک مجرم و شاید بر همین دیدگاه باشد که در مقررات قانونی فعلی میزان مجازاتی که برای اعتیاد به مواد مخدر تعیین شده کمتر از بزه استعمال مواد مخدر است برابر مفاد ماده پانزدهم قانون اصلاح مبارزه با مواد مخدر اعتیاد جرم است. ولی به کلیه معتادان اجازه داده می‌شود، به مراکز مجازی که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مشخص می‌گردد مراجعه و نسبت به درمان و بازپروری خود اقدام نمایند.
تبصره 1: معتادان مذکور در طول مدت درمان و بازپروری از تعقیب کیفری جرم اعتیاد معاف می‌باشند.
تبصره 2: هزینه‌های تشخیص، درمان دارو و بازپروری توسط شخص معتاد براساس تعرفه‌های مصوب به واحدهای ذیربط پرداخت می‌شود و هزینه‌های مربوط به معتادان بی‌بضاعت هر ساله توسط دولت تأمین خواهد شد.تبصره 3: دولت مکلف است برای احیاء و ایجاد اردوگاه‌های بازپروری معتادین به موادمخدر اقدام لازم را به عمل آورد.
ماده شانزدهم
معتادان به موادمخدر مذکور در دو ماده 4 و 8 به یک میلیون تا پنج میلیون ریال جزای نقدی و تا سی ضربه شلاق محکوم، در صورت تکرار برای هر مرتبه هربار تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهند شد. در صورتیکه مرتکب از کارکنان دولت یا مؤسسات و یا ارگانهای دولتی یا وابسته به دولت باشد علاوه بر مجازات جریمه نقدی و شلاق، به انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم می‌شود. ولی چنانچه ثابت شد که محکوم ترک اعتیاد کرده است مجدداً می‌تواند مراحل استخدام را طی کرده و مشغول خدمت در دستگاههای دولتی شود.
ماده نوزده
افراد غیرمعتادی که موادمخدر استعمال نمایند، برحسب نوع مواد به شرح ذیل مجازات می‌شوند.
-1 استعمال مواد مذکور در ماده (4) به بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق ویک میلیون تا پنج میلیون ریال جزای نقدی.
2 -استعمال مواد مذکور در ماده (8) به پنجاه تا هفتاد و چهار ضربه شلاق ودو تا ده میلیون ریال جزای نقدی.
وظایف والدین:
1- فرزندان خود را نسبت به مظرّات و عواقب ویرانگر مواد مخدر آگاه سازید.
2- نسبت به چگونگی خرج کردن پول فرزندانتان توجه نمایید.
3- فرزندان خود را در مقابله و مواجهه با فشارهای طبیعی زندگی راهنمایی ویاری کنید.
4 -از چگونگی دستیابی و معاشرت فرزندان خود با دیگران آگاه باشید.
5-از تنها گذاشتن فرزندان خود در منزل، بویژه هنگامی که به میهمانی یامسافرت می روید جدا خودداری کنید.
6- با فرزندان خود همدردی و به مشکلات آنان رسیدگی نموده و در صدد رفع آن برآیید.
7- فرزندان خود را با مسایل دینی و مذهبی، خصوصا خواندن نماز آشنا سازیدکه این امور عامل مهمی است برای مصون ماندن از اعتیاد.
8- فرزندان خود را تشویق کنید تا به انجام ورزشهای سازنده و دیگرفعالیتهای تفریحی سالم بپردازند.
9- سعی نمایید با فرزندان خود رابطه دوستانه و عاطفی داشته باشید.
10--با دادن آگاهیهای لازم از سیگاری شدن فرزندانتان جلوگیری کنید چونآلودگی به سیگار راه را برای مصرف مواد مخدر همواره می سازد.
پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر: پیشگیری و سپس محو نهائی پدیده اعتیاد در جامعه احتیاج به یک بسیج عمومی همگانی دارد به همان اندازه ای که شیوع پیدا کرده به همان اندازه هم تلاش و کوشش نیاز دارد تا مردم احساس وظیفه نکنند و به کمک مسئولین نیایند مطمن باشید که موفقیت مطلوب حاصل نخواهد شد مردم و افراد هر محله می تواننداین سه وظیفه اصلی و کلیدی را انجامدهند
1- امر به معروف و نهی از منکر= افراد هر محله جوانان معتاد محله خودبا روی خوش و بدون تحقیر و تهدید انها وصرفا از روی دلسوزی از زشتی وتبعات ویرانگر اعتیاد اگاه و از ادامه کاربازدارند
2- افراد دست اندرکار در امر فروش و توزیع مواد مخدر را به مراجع انتظامی و قضایی در قالب گزارشهای مردمی بدون ذکر نام خودشان در صورت تمایلگزارش دهند
3-فراد معتا د محله خود را به ترک اعتیا د و معرفی به مراکز ترک اعتیادترغیب کنند
4-اعتماد به افرادی که اعتیاد را ترک کرده اند در بکارگیری و اشتغالانها توسط صاحبان حرف
وظایف مسولین :

۱- توسعه مراکز ترک اعتیاد

۲-حمایت از بخش خصوصی جهت ایجاد کمپهای ترک اعتیاد و کمک مالی لازم بهانها
۳-جمع اوری معتادین ولگرد در سطح شهر به کمک نیروی انتظامی و شهرداری وبهزیستی و معرفی انها به کمپهای ترک اعتیاد

۴-فرهنگ سازی و جاانداختن معضل اعتیاد به عنوان یک رفتار نابهنجار و ضدارزشی از طریق رسانه ها –روزنامه ها و نشریات محلی
۵-نصب تلویزیون در پارکها و نمایش فیلمهای کوتا ه از سرنوشت اسفناکمعتادها و هشدارهای لازم به خانوادها و جوانان با استفاده از نظر صاحبنظران و ایجاد روحیه امید در معتادین در اینکه انها هم می توانند از دام اعتیاد خلاص شوند با نمایش داستان افراد موفقی که ترک اعتیاد نموده اندو در حال حاضر نقش مفید و موثری در جامعه دارنبیشتر از این وقت دوستان را نمی گیرم فقط به یک جمله از امام راحلمان
(ره) اکتفاء می کنم که فرموند: نجات معتاد نجات فرد نیست، نجات جامعه است